1986-cı ildə Londonda əsası qoyulmuş "Framestore" şirkəti bu günə qədər Hollivud filmləri, televiziya proqramları, reklamlar və digər vizual media layihələri üçün yüksək keyfiyyətli vizual effektlər və rəqəmsal texnologiyalar təqdim etməsi ilə məşhur olmuşdur. Lakin bu şirkət həm də virtual reallıq (VR), artırılmış reallıq (AR) və interaktiv təcrübələrin yaradılması sahəsində də fəaliyyət göstərir.
Təsadüfi deyil ki, "Framestore" şirkəti "Lockheed Martin" və "McCann" agentliyi ilə birlikdə 2016-cı ildə ABŞ Elm və Mühəndislik Festivalında "Field Trip to Mars" adlı layihəni təqdim etmişdir. Bu maraqlı layihə nəyi nəzərdə tuturdu? Həmin layihə məktəb avtobusu formasında hazırlanmış, qulaqlıqlardan istifadə olunmadan təşkil edilmiş məktəbli qrupuna dair virtual reallıq təcrübəsini ehtiva edirdi.
Avtobusun pəncərələri 4K şəffaf ekranlarla əvəz olunmuşdu və sərnişinlərə "Vaşinqton D.C." küçələrindən Marsın səthinə səyahət təəssüratı yaradırdı. Layihə, gənc iştirakçıları elm və texnologiyaya həvəsləndirmək məqsədi daşıyan "Generation Beyond" təşəbbüsünün bir hissəsi idi.
Bu layihədə əsas iştirakçılar 8-12 yaş arası məktəb uşaqları idi. Onlar, həm də layihə çərçivəsində Mars səthinə səyahət edərək yeni elm və texnologiyalarla tanış olmuşdular. Təcrübə onların həm şüurunda, həm də düşüncə tərzində dəyişiklik yaratmışdı.
"Framestore" "Unreal" oyun mühərrikindən istifadə edərək avtobusun real sürəti, GPS və akselerometr məlumatlarını virtual mühitə inteqrasiya etmişdi. Bu, avtobusun hərəkətinə uyğun olaraq Marsın səthinin sərnişinlərə göstərilməsini təmin edirdi. Marsın səthi, peyk şəkillərinə əsaslanaraq modelləşdirilmiş və gələcək missiyalara aid texnoloji elementlər, məsələn, “Curiosity roveri”nin yeni modeli və “Lockheed”-in Orion kapsulu da əlavə edilmişdi.
"Field Trip to Mars" layihəsi 2016-cı ildə "Cannes Lions" və "D&AD" kimi nüfuzlu mükafatlarda bir neçə kateqoriyada qalib gəlmişdir. Bu uğur isə layihənin innovativ yanaşmasını və texnoloji nailiyyətlərini təsdiqləyir.
Qeyd edək ki, bu layihə dünya miqyasında böyük maraq doğurmuş, sosial media, xüsusən "YouTube" və "Facebook"-da daha geniş kütlələrə yayılmışdır.
Heyata keçirilmiş "Field Trip to Mars" layihəsi bir çox digər interaktiv təhsil layihələrinə də ilham vermişdir. Təsadüfi deyil ki, "Virtual Reality" və "Augmented Reality" kimi texnologiyaların məktəblərdə və təhsil müəssisələrində istifadəsi getdikcə artmışdır. Hazırda şirkətlər və təşkilatlar, bu cür təcrübələrin gələcəkdə təhsil və müasir elm təhsili sahəsində tətbiqinə maraq göstərirlər.
Ümumilikdə isə, Marsa səyahət konsepti kosmos araşdırmalarının gələcəyinə yönəlmiş hədəfləri təşviq edir və həm cəmiyyətin, həm də gənclərin bu istiqamətdə düşündüklərini göstərir.
Yunis Xəlilov
Naxçıvan Dövlət Universitetinin "Ümumi Hüquq" kafedrasının müəllimi, hüquqşünas
Avtobusun pəncərələri 4K şəffaf ekranlarla əvəz olunmuşdu və sərnişinlərə "Vaşinqton D.C." küçələrindən Marsın səthinə səyahət təəssüratı yaradırdı. Layihə, gənc iştirakçıları elm və texnologiyaya həvəsləndirmək məqsədi daşıyan "Generation Beyond" təşəbbüsünün bir hissəsi idi.
Bu layihədə əsas iştirakçılar 8-12 yaş arası məktəb uşaqları idi. Onlar, həm də layihə çərçivəsində Mars səthinə səyahət edərək yeni elm və texnologiyalarla tanış olmuşdular. Təcrübə onların həm şüurunda, həm də düşüncə tərzində dəyişiklik yaratmışdı.
"Framestore" "Unreal" oyun mühərrikindən istifadə edərək avtobusun real sürəti, GPS və akselerometr məlumatlarını virtual mühitə inteqrasiya etmişdi. Bu, avtobusun hərəkətinə uyğun olaraq Marsın səthinin sərnişinlərə göstərilməsini təmin edirdi. Marsın səthi, peyk şəkillərinə əsaslanaraq modelləşdirilmiş və gələcək missiyalara aid texnoloji elementlər, məsələn, “Curiosity roveri”nin yeni modeli və “Lockheed”-in Orion kapsulu da əlavə edilmişdi.
"Field Trip to Mars" layihəsi 2016-cı ildə "Cannes Lions" və "D&AD" kimi nüfuzlu mükafatlarda bir neçə kateqoriyada qalib gəlmişdir. Bu uğur isə layihənin innovativ yanaşmasını və texnoloji nailiyyətlərini təsdiqləyir.
Qeyd edək ki, bu layihə dünya miqyasında böyük maraq doğurmuş, sosial media, xüsusən "YouTube" və "Facebook"-da daha geniş kütlələrə yayılmışdır.
Heyata keçirilmiş "Field Trip to Mars" layihəsi bir çox digər interaktiv təhsil layihələrinə də ilham vermişdir. Təsadüfi deyil ki, "Virtual Reality" və "Augmented Reality" kimi texnologiyaların məktəblərdə və təhsil müəssisələrində istifadəsi getdikcə artmışdır. Hazırda şirkətlər və təşkilatlar, bu cür təcrübələrin gələcəkdə təhsil və müasir elm təhsili sahəsində tətbiqinə maraq göstərirlər.
Ümumilikdə isə, Marsa səyahət konsepti kosmos araşdırmalarının gələcəyinə yönəlmiş hədəfləri təşviq edir və həm cəmiyyətin, həm də gənclərin bu istiqamətdə düşündüklərini göstərir.
Yunis Xəlilov
Naxçıvan Dövlət Universitetinin "Ümumi Hüquq" kafedrasının müəllimi, hüquqşünas