“Lukoyl”in xaricdəki 10-12 milyard dollarlıq aktivlərini almağa ən real namizəd Amerika investisiya fondu “Carlyle Group”dur...
ABŞ Maliyyə Nazirliyi “Lukoyl”un xarici aktivlərinin satışı üçün icazəni bu ilin dekabrın 13-dək uzadıb. Neft nəhənginin Bolqarıstandakı aktivləri üçün isə bu müddət gələn ilin apreli müəyyən edilib, şirkətin Qazaxıstandakı aktivləri isə sanksiyalardan tamamilə azad edilib. Qeyd edək ki, “Lukoyl”un xarici aktivləri 12-15 milyard dollar dəyərində qiymətləndirilir.
Rusiya şirkəti bildirib ki, hazırda bir neçə potensial alıcı ilə danışıqlar aparılır, yekun razılaşmalar əldə edildikdən və lazımi tənzimləyici təsdiqlər alındıqdan sonra konkret sövdələşmə elan olunacaq.
Musavat.com “İzvestiya”nəşrinə istinadən bildirir ki, Bolqarıstandakı törəmə şirkətlərlə bağlı qərarın ciddi səbəbi var. Belə ki. “Lukoyl” in Burqas neft emalı zavodu bu ölkəni daxili yanacaq bazarının təxminən 80%-ni təşkil edir. Onun dayanması Bolqarıstanda fəlakətli nəticələrə – ciddi yanacaq çatışmazlığına, sürətlə artan qiymətlərə və sosial narazılığa səbəb ola bilərdi. Neft emalı zavodu hətta tezliklə başqa investora satılsaydı belə, ölkə neftsiz qala bilərdi.

Bundan əlavə, ABŞ “Rosneft” və “Lukoyl”a Xəzər Boru Kəməri Konsorsiumunda tətbiq edilən sanksiyalardan da azad etmək qərarına gəlib. “Lukoyl” özü bir neçə potensial alıcı ilə beynəlxalq aktivlərin satışı üzrə danışıqların aparıldığını elan edib. Şirkət aktivlərin satışı və yeni sahiblərə təhvil verilməsi zamanı biznes əməliyyatlarının davamlılığını təmin etməyə çalışır. Bu əməliyyatların və onun fəaliyyət göstərdiyi ölkələrə enerji təchizatının pozulması riskinin qarşısını alacaq və iş yerlərini qoruyub saxlayacaq. “Lukoyl”un xarici aktivlərinin satışı ilə bağlı istənilən əməliyyatı ABŞ Xəzinədarlığı ilə razılaşdıracaq.
“Lukoyl” törəmə şirkətləri vasitəsilə Avropadakı iki neft emalı zavoduna (Rumıniyada və Bolqarıstanda) tam sahiblik edir, həmçinin Hollandiyadakı Zeeland neft emalı zavodunda 45% paya malikdir. Şirkət həmçinin ABŞ və Avropa da daxil olmaqla 20 ölkədə 2400 yanacaqdoldurma məntəqəsindən ibarət geniş şəbəkəyə malikdir.

Yada salaq ki, ABŞ Maliyyə Nazirliyinin “Lukoyl”a qarşı oktyabrda sanksiya tətbiq etməsindən bir neçə gün sonra şirkət xarici aktivlərini satmaq niyyətində olduğunu açıqlayıb. Oktyabrın 30-da bildirildi ki, beynəlxalq treyder “Gunvor” “Lukoyl”a şirkətin bütün xarici aktivlərini almaq niyyətini bildirib. Lakin ABŞ Maliyyə Nazirliyi bu şirkətin Rusiya ilə əlaqələrini əsas gətirərək alqı-satqı əməliyyatına icazə verməyib.
Bundan dərhal sonra mediada “Lukoyl”in xarici törəmə şirkətləri üçün müxtəlif iddiaçılar, əsas namizəd Amerika investisiya fondu “Carlyle Group” haqqında məlumatlar yayılmağa başladı. Dünyanın ən böyük özəl kapital şirkətlərindən biri olan “Carlyle Group” 474 milyard dollar dəyərində aktivlərin idarə edir və maliyyə xidmətləri göstərir. Şirkət bu məlumatı şərh etməyib, lakin Qərb ekspertləri qeyd ediblər ki, “Gunvor”dan fərqli olaraq, “Carlyle Group” sövdələşmə icazəsi almaq üçün şansı çoxdur.
Bundan başqa, iki xarici şirkət də “Lukoyl” un Rumıniyadakı aktivlərini almaq niyyətində olduqlarını rəsmən bəyan ediblər. Bu şirkətlər Rumıniya bazarında artıq mövcud olan Macarıstanın “MOL Qrup”u, Yunanıstanın “Hellenic Petroleum”dur.

Hal-hazırda, məsələn, “Carlyle” in bütün xarici aktivlərə iddia edib-etmədiyi barədə məlumat yoxdur. Neft və Qaz Texnologiyaları İnstitutunun Sənaye Departamentinin rəhbəri Olqa Orlova hesab edir ki, əgər bu doğrudursa, o zaman digər iddiaçıların, xüsusən də ABŞ yurisdiksiyasından kənarda olanların şansı daha azdır. “Əlbəttə, Avropanın aktivləri Amerika fondunun əlinə keçərsə, ABŞ-ın regionda neft və qaz mövcudluğunu genişləndirmək üçün daha geniş imkanlar əldə edəcək. Bura emal, deməli, neftin alışı və satışı daxildir. Hazırda şirkətin Avropada 2000-dən çox yanacaqdoldurma məntəqəsi var", - ekspert qeyd edir.

Rusiya sənaye ekspertləri “Lukoyl”un 10-12-milyardlıq xarici aktivlərinin əhəmiyyətli endirimlə satıla biləcəyini istisna etməyiblər.
Potensial alıcı üçün ABŞ-ın icazəsini almaqla iş bitməyəcək. Eyni zamanda, aktivlərin yerləşdiyi ölkələrdə tənzimləyici orqanlardan, o cümlədən antiinhisar, enerji və sənaye orqanlarının təsdiqi tələb olunacaq, çünki əksər yurisdiksiyalarda strateji aktivlərin mülkiyyətinin dəyişdirilməsi ilə bağlı əməliyyat yerli icazə olmadan mümkün deyil.(Musavat.com)