Sabah 8 martdır. Bu təqvim ilk növbədə yada sövq-təbii qadın hüquqlarını salır. Azərbaycanın Konstitusiyası və qanunları ilə bu hüquqlar tam təmin edilib. Ümumi, təməl haqların tərkib hissəsi kimi, qadın hüquqları da “Ana Yasa”da, müvafiq qanunverici aktlarda gözəl şəkildə əksini tapıb. Ancaq onlar işləyirmi? Əməl edən, qanuna, kitaba-dəftərə baxan varmı?
Bu gün Azərbaycan zindanlarında qadın siyasi dustaqlar varsa, onlardan biri hətta ağır şəkər (insulin) xəstəsidirsə, bu gün müxalifət liderlərindən birinin gənc qızı yüngülvari avtoqəzaya görə hətta burnu belə qanamayan zərərçəkmişin olmayan şikayəti əsasında həbsə məhkum edilirsə, əlahiddə hansı qadın hüququndan danışmaq olar ki. Qadına belə münasibət hakimiyyətdən daha çox, əslində dövlət adına utanc gətirir. Axı, o qadınları ev dustaqlığı şəraitində də mühakimə eləmək mümkündür.
Sözsüz ki, bizdə bütövlükdə insan haqlarının durumu pisdir. Bəli, Azərbaycan dünyəvi dövlətdir, bizdə şəriət idarəçiliyi mövcud deyil, din dövlətdən ayrıdır. Amma axı, SSRİ də dünyəvi dövlət olub. O zaman kim iddia edər ki, Azərbaycanda ümumbəşəri dəyərlər Sovet dönəmi ilə müqayisədə yaxşı qorunur?
Ən betəri odur ki, SSRİ dövründən fərqli olaraq, ölkəmiz qat-qat mürəkkəb, qat-qat qorxulu proseslərin getdiyi bir bölgənin böyründə, sərhədində yer alıb. Məsələ ondadır ki, Azərbaycanda dünyəvi müxalifətin zəiflədilərək küncə sıxışdırılması artıq məntiqi sonluğuna çatmaq üzrədir və bu prosesin yekunu dövlətə, topluma böyük təlatümlər, siyasi sürprizlər bəxş edə bilər. “Müqəddəs yer heç vaxt boş qalmır”. Misal üçün, günün birində məmləkətdə yatıb yuxumuzda belə görmədiyimiz dağıdıcı və radikal-ekstremist müxalifət peyda ola bilər.
Paytaxtda həyata keçirilən son həbslər bu yöndə əlbəttə ki, nikbinlik yaradır. Fəqət, paralel surətdə xeyli əndişə və sual da qalır. Hələ ki, situasiya nəzarətdədir. Hələ ki, radikal qruplar nə yaxşı ki, güclü təşkilatlanmayıblar. Deməli, hələ dövlətin də, cəmiyyətin də şansı var ki, yaxın qonşuluğumuzda özünü göstərən bəlalardan yayına və sığortalana bilək.
Şansdan istifadə üçünsə ilk növbədə cəmiyyət faktoruna diqqət edilməsi olduqca önəmlidir. Söhbət hər şeydən öncə cəmiyyətin güclü və dayanıqlı olmasından, onu ləngimədən qorxulu xarici təsirlərlə qarşı immunitetli duruma gətirməkdən gedir.
Bundan ötrü isə toplumun doğal haqları, o sırada siyasi və iqtisadi hüquqları tanınmalı, bu haqlar onun özünə qaytarılmalıdır. Cəmiyyət ölkənin, dövlətin idarəçiliyinə cəlb edilməlidir. Yol bəlli – azad, ədalətli seçkilər, iqtisadi-biznes azadlıqlarının önünün açılması, şəffaf idarəçilik.
Əmin ola bilərsiniz, belə bir cəmiyyəti heç bir yad ünsür, kənardan sırınan ideologiya, İŞİD-misid yerindən laxlada, tərpədə bilməz. Yox, cəmiyyət və xüsusən də onun gənc hissəsi görəndə ki, onun hüququ yalnız kağız üzərindədir, özünütəsdiq üçün bu dövlətdə ona zəmin, şərait qalmayıb, onda sözsüz ki, o, başqa formada çıxış yolu, özünütəsdiq müstəvisi arayacaq.
Bu mənada MTN-nin radikal qruplarla mübarizəsi, aparılan həbslər məqbul hesab edilsə də, yetərli və çıxış yolu sayılmaz, çünki bu, daha çox nəticələrlə mübarizədir; səbəblər cağbacağ yerindədir. Səbəbləri aradan götürməyin yolunu dedik. Bura yalnız sağlam dini maarifçiliyin təbliğatı məsələsini əlavə eləmək qalır…
***
Azərbaycan artıq öz tarixinin olduqca həssas, taleyüklü mərhələsinə girib. Ona cavabdehliyi hamıdan çox dövlət sükanı arxasında duranlar daşısa da, cəmiyyət və fərdlər də əsla məsuliyyətdən kənarda deyillər.
Gələn 8 marta Azərbaycanı daha güvənli və daha modern, qadınlarımızı daha mutlu görmək ümidi ilə Allah amanında!