Əvvəllər uşaqlar bütün vaxtlarını çöldə dostları ilə oynayaraq keçirirdilər və onları evə gətirmək çox böyük bir zəhmət tələb edirdi. Təbii ki, söhbət texnologiyanın həyatımıza o qədər də daxil olmadığı dövrlərdən gedir. İndi uşaqlar bayıra çıxanda, oynayanda, dostları ilə ünsiyyətdə olanda sevinirik. Planşetlərdən tutmuş kompüterlərə qədər uşaqların demək olar ki, bütün vaxtlarını keçirmək istədikləri texnoloji qurğular həm faydalı, həm də zərərlidir. Uşaqlarla aralarında bir az məsafə qoymaq, uşaqları sosial həyatdan ayıran planşetlərdən yayındırmaq üçün onlarla görüləcək fəaliyyətlər haqqında bir az araşdırma etdik.
Aşağıda, uşağınızı planşetdən uzaqlaşdırıb, əyləndirmək üçün bir sıra məşğuliyyətlərlə məşğul ola bilərsiz.
Evdə qalaraq uşağınızla səmərəli vaxt keçirməyin bir çox yolu var. Bu nöqtədə aşağıda sadalanan təkliflərə əlavə olaraq sizin və uşağınızın sevdiyi şeylər də əhəmiyyət qazanır. Uşaqlarla evdə edilə biləcək fəaliyyətlər bunlardır:
Evdə xarab və ya nasaz bir şeyi birlikdə təmir edin.
Sevdiyiniz yemək və ya desertləri hazırlayın.
Çiçək əkin, ya da evinizdəki çiçəkləri sulayın, birlikdə bitkilərin torpağını dəyişdirin və ya çiçəklərə qulluq edin.
Evdə oturacaqlar, yastıqlar, çarşaflar və s. əşyalarla çadır qurun və içərisində oyun evi düzəldin.
Uşağınızı planşetdən uzaqlaşdırmaq istəyirsinizsə, onun üçün edə biləcəyiniz ən yaxşı şey onunla ünsiyyət qurmaq və birlikdə əylənə biləcəyinizi göstərməkdir. Uşağınızın istəklərini nəzərə alaraq birlikdə oynaya biləcəyiniz oyunlar:
Uşağınızın sevimli stolüstü oyunlarını oynayın.
Zəka artıran oyuncaqlarla oynayın. (Şahmat, dama, solo test kimi.)
Bacarıqlarını artıra biləcəkləri oyunlar oynayın. (Xəmir, beyin kubu kimi.)
Nostalji oyunlar oynayın.
Rəqəmsal, lakin faydalı oyunlar oynayın. (Təbii ki, övladınız planşet və kompüter kimi texnoloji cihazlarla da oynamaq istəyir. Uşaq inkişafı üzrə mütəxəssislər həmişə texnoloji cihazların qadağan edilməsinin həll yolu olmadığını xatırladırlar. Qadağan etmək əvəzinə, uşaqların idrak bacarıqlarını artıran MentalUP kimi oyunları oynamağı məsləhət görürlər. , gündə yarım saat. Təsdiqlənmiş MentalUP Təhsil Zəka Oyununa bu linkdən baxa bilərsiniz.)
Uşaqların diqqətini planşetdən başqa bir şeyə cəlb etməkdə ən vacib məqamlardan biri də ailə üzvlərinin bağlılığı və ailə məlumatlılığıdır. Uşaqlara qadağa qoymaqla və ya onlara qarşı sərt davranmaqla deyil, ailələri ilə vaxt keçirməyə icazə verməklə, planşetdən uzaqlaşmağa kömək edə bilərsiniz. Ailənin məlumatlılığını və bağlılığını artıra biləcək uşaqlarla görüləcək fəaliyyətlər bunlardır:
Evdə vaxt keçirməkdən zövq aldığınız birini dəvət edin və ya qonağa gedin.
Onun köhnə ailə albomuna, uşaqlıq fotolarına birlikdə baxın. Bu arada ona nə ilə maraqlandığını deyin.
Ailə fotoşəkilləri və ya selfi çəkin, onu əyləncəli edin.
İşıqları və texnologiyanı tamamilə söndürün və şam yandırın. Bir ailə olaraq bir araya gəlin və söhbət edin.
Uşaqlar ümumiyyətlə olduqca enerjili və aktivdirlər. Belə olan halda onları qınayıb, bir küncdə sakit oturun demək böyük səhv olardı. Əgər uşağınızın enerjili olduğunu görsəniz, onu enerjisini planşetdən uzaqlaşdıra biləcəyi fəaliyyətlərə yönəltməlisiniz. Uşağınızın enerji verə biləcəyi bəzi əyləncəli fəaliyyətlər bunlardır:
Onu yormayacaq şəkildə, yaşına uyğun hərəkətlərlə idman edin.
Birlikdə musiqi dinləyin və rəqs edin.
At sürməyə gedin.
Velosipedə minin
Əyləncə parkına və ya əyləncə mərkəzinə gedin.
Basketbol, voleybol və futbol kimi top oyunları oynayaraq idman bacarıqlarını artırın.
Onun bəyəndiyini bildiyiniz oyunları oynayın, məsələn gizlənqaç.
Uşaqların hər dövrdə yaradıcılığını qidalandıracaq fəaliyyətlərə ehtiyacı var. Böyük xəyal dünyaları üçün faydalı ola biləcək bir çox fəaliyyət var. Uşağınızın planşetdən diqqətini yayındırarkən onun yaradıcılığını inkişaf etdirə biləcək bəzi fəaliyyətlər bunlardır:
Təsəvvürünüzdən istifadə edərək birlikdə hekayə yazın.
Uşaqların sevimli məşğuliyyəti: Rənglərlə və boyalarla oynayın.
Tikiş, maket hazırlamaq kimi əl işləri ilə məşğul olun.
Taxta əşyanı və ya mebeli birlikdə rəngləməyə çalışın.
Yaşlarına uyğun olaraq kuklalarla mini şoular təşkil edin.
Onun sevimli oyuncaqları/personajları üçün hekayə yazın və oynayın.
Uşağınızın hansı yaşda olmasından asılı olmayaraq, sosial məsuliyyət şüurunu qazanmaq çox vacibdir. Uşaqlıqda etdiyiniz hər bir fəaliyyət onu yetkinliyə hazırlayacaq və xarakterində iz buraxacaq. Əgər uşağınızın bir-birinə kömək etməyi və digər canlıların əhəmiyyətini öyrənməsini istəyirsinizsə, birlikdə edə biləcəyiniz fəaliyyətlər bunlardır:
Onun paltar şkafını və ya oyuncaqlarını birlikdə təşkil edin, ehtiyacı olanlara artıq əşyaları bağışlayın və bunun əhəmiyyəti barədə onunla danışın.
Bağınızda və ya ətrafınızdakı yaşıl sahədə fidan əkin.
Sahibsiz heyvanlara yemək və su buraxın, onlara qulluq edin.
Uşaqların bir-birinə kömək etmək şüurunu artıracaq könüllü işlərdə iştirak edin.
Heyvan sığınacağına baş çəkin.
Mədəniyyətin formalaşması uşaqlıqdan başlayır. Uşağınızın hansı yaşında olmasından asılı olmayaraq, onun ümumi mədəniyyətini inkişaf etdirə və sosiallaşa biləcəyi bir çox fəaliyyət var. Uşaqlarla edəcəyimiz tədbirlər silsiləsindəki mədəni fəaliyyətlərdən bəziləri bunlardır:
Maraqlarına uyğun olaraq (məsələn, avtomobillər, təyyarələr, sualtı qayıqlar və s.) onu muzeyə aparır.
Kitab oxumaq vərdişini qazanmaq üçün mütəmadi olaraq kitab oxuyun və kitab haqqında söhbət edin.
Uşaqlar üçün xüsusi olaraq təşkil olunan seminarlarda iştirak edin.
Uşağınızın evdən kənarda vaxt keçirməsini istəyirsinizsə, həm ona, həm də zövqünüzə uyğun bir çox açıq hava fəaliyyəti tapa bilərsiniz. Aşağıda sadalananlardan başqa, siz yeni yerlər kəşf edə və uşağınızın maraqlarına uyğun olaraq marşrutunuzu təyin edə bilərsiniz. Uşağınızla açıq havada edə biləcəyiniz fəaliyyətlər bunlardır:
Çantalarınızı yığın və gəzintiyə çıxın.
Gün batımını və səmanı birlikdə seyr edin.
Onun sevimli yerlərinə gəzintiyə çıxın, yol boyu söhbət edin.
Piknik edin, çəmənlikdə top oynayın.
Aytac Şahin
Medianews.az