Media
Almaniyanın Hagen şəhərində yaşayan bir tarix müəllimi evində divar arxasında gizlədilən nasist dövrünə aid əşyalar tapıb. Əşyalar arasında qartal və svastikaya bənzər nişanları olan Adolf Hitlerin portreti də var.
Əşyalar nasist almaniyasının məğlub olmasının son günlərində gizlədilib.
Müttəfiq orduların Almaniyanın qərbindəki Ruhr bölgəsində irəliləməsi tam sürətlə getdiyindən, nasistlərin bu əşyaları Berlinin süqutundan bir neçə həftə əvvəl gizlətdikləri ehtimal olunur. Çox güman ki, əşyaları gizlədən nasistlər həbs olunmaqdan qorxublar.
Bu səbəbdən əsgərlər tək -tək evlərə girməyə başlayanda bütün bu nasizm simvollarından və fəaliyyətlərini göstərən sənədlərdən qurtulmağa çalışıblar. Əşyalar ötən ay Almaniyada yağan yağış və daşqından sonra tapılıb. Evdə 1945 -ci ilə aid bir qəzet görən tarix müəllimi Yurtseven sonra ətrafa baxıb və svastika formasında Nasist Partiyası medalları, Hitlerin portreti, tapança, beşbarmaq(soyuq silah), qaz maskaları və sənədlərlə dolu bir qutu tapıb. Arxiv işçiləri araşdırmaq üçün evdən 12 qutu əşya çıxarıblar.
Evin o dövrdə bu bölgədə xidmət edən “Nationalsozialistische Volkswohlfahrt” (NSV) ofisi olaraq istifadə edildiyi məlum olub. Qeyd edək ki, NSV Nasistlərin nəzarət etdiyi bir sosial təminat təşkilatı idi.
Tapılanlar arasında NSV -yə aid yazılı əsərlər və bir neçə qutu sənədlər də olub. Məsələn, bir sənəddə o bölgədə yaşayan hamilə qadınların məlumatlarının olduğu aşkar edilib.
Tapılan bütün əşyalar və yazılı sənədlər arxivdə indeksləşdiriləcək, daha sonra araşdırma aparılarkən bəziləri yeni muzeydə sərgilənəcək.
Yurtseven evin əvvəllər NSV ofisi olaraq istifadə edildiyinin fərqində olmadıqlarını söyləyib. Şəhər arxivlərinin direktoru Ralf Blank bunun həqiqətən inanılmaz bir tapıntı olduğunu açıqlayıb: “Tapılan sənədlər, Nasist təşkilatlarının yerli səviyyədəki hərəkətlərinə və fəaliyyətinə aydınlıq gətirir. NSV çox güclü bir təşkilat idi. Partiyanın 1943 -cü ildə 17 milyon üzvü var idi”.
Tapılan sənədlər arasında təşkilat və fərdlər haqqında da çoxlu məlumatlar aşkar olunub.
Şəhərin yerləşdiyi bölgədən məsul olan NSV ofisinin səkkiz bölmədən ibarət olduğu aşkarlanıb. Bölgə zabiti olduğu düşünülən şəxsin (bir çox sənədlərdə imzası var) dövlət qulluqçusu olduğu da öyrənilib. O, müharibədən sonra, 1960-cı illərdə ölüb.
Turan Oruc
Musavat.com
