Media
Bəzi insanlar yemək yedikdən sonra ürək döyüntüsü, tərləmə və titrəmə, hətta huşunu itirmə hiss edə bilərlər. Endokrinoloq Anna Şavinina bunun niyə baş verdiyini və hansı hallarda dempinq sindromunun baş verdiyini söyləyib.
“Bu, bütün simptomlar və təzahürlər kompleksidir: yeməkdən sonra yorğunluq, ürək döyüntüsü, titrəmə, bəzən bayılma (huşunu itirmə və ya huşunu itirmə). Dempinq sindromunun yüngül formalarını tanımaq bəzən çətindir. Bəzən onları başqa sağlamlıq problemləri ilə səhv salırlar və qida ilə əlaqəli deyillər”, – həkim deyib.
Onun sözlərinə görə, erkən dempinq sindromu həzm olunmamış mədə tərkibinin nazik bağırsağa sürətlə keçməsi səbəbindən baş verir. Buna görə qarında kramp ağrıları və gurultu görünür. Ximinin hiperosmolyarlığı (artıq ionlar, duzlar) ürək döyüntüsü və ürək çatışmazlığı ilə müşayiət olunan damar yatağından plazmanın çıxmasını artırır.
Gec dempinq sindromu karbohidratların həzminin pozulması, hiperinsulinemiya və hipoqlikemiya (aşağı qan şəkəri) nəticəsində yaranır. Şəkər 2,8 mmol/l-dən aşağı düşür. Ürək döyüntüsü, qorxu hissi, başgicəllənmə, huşunu itirmə görünür. Gec dempinq sindromu bağırsaqlara vazoaktiv maddələrin – bağırsaq divarlarını daraldan maddələrin buraxılması ilə izah olunur.
Dempinq sindromunun baş verməsi ilə bağlı dəqiq nəzəriyyə yoxdur. Ancaq ən çox belə problemlər mədə və bağırsaqlarda əməliyyat keçirənlərdə, o cümlədən arıqlamaq üçün yaranır. Bariatrik cərrahiyyənin müəyyən bir xəstədə dempinq sindromu ilə çətinləşib- mürəkkəbləşməyəcəyini indidən proqnozlaşdırmaq mümkün deyil. Baxmayaraq ki, cəhdlər var. Bəzi tədqiqatçılar bunu bağırsaqlarda serotonin istehsal edən hüceyrələrin olması ilə əlaqələndirirlər.
Dempinq sindromunun diaqnozu üçün qlükoza testi aparılır. Bəzən həkimlər qarışıq qida ilə test edirlər: 8 saatlıq aclıqdan sonra qlükoza içmək və nəbzinizi qiymətləndirmək lazımdır. Bir saat ərzində ürək dərəcəsi 10 vuruş artarsa, test müsbət hesab olunur. Dempinq simptomları üçün özünü qiymətləndirmə şkalası da var. Yeddidən çox simptom təsdiqlənərsə – yorğunluq, ürək döyüntüsü, bayılma, bulanıq görmə və başqaları, çox güman ki, diaqnoz qoyulacaq.
Müalicə üçün bir pəhriz istifadə olunur, gündə altı dəfəyə qədər yemək bölünür. Yüksək glisemik indeksi olan karbohidratların miqdarını azaldın. Süd məhsullarından da imtina etməlisiniz. Çox miqdarda lif istehlak etmək lazımdır, bu da qida bolusunun bağırsaqlardan keçməsini ləngidir.
Medianews.az
