Putinin düşmənlərinin sirli ölümü

 Onlardan biri də Rusiyanın aparıcı müxalifət lideri Aleksey Navalnı idi.

Navalnı 2020-ci ilin avqustunda Sibirdə qərbli ekspertlərin əsəb pozucusu Noviçok olduğu qənaətinə gələn maddə ilə zəhərləndikdən sonra müalicə üçün Almaniyaya uçub. Kreml hadisə ilə əlaqəsinin olması ilə bağlı iddiaları rədd edib. Navalni 2021-ci ildə könüllü olaraq Rusiyaya qayıdıb. O, ölkəyə gələn kimi həbs edilib. O, hazırda siyasi motivli olduğunu iddia etdiyi müxtəlif ittihamlarla dəmir barmaqlıqlar arxasındadır. Navalnının müxalif siyasi hərəkatı qeyri-qanuni və “ekstremist” elan edilib. Bu ay Rusiyada məhkəmə Navalnının cəza müddətini daha 19 il uzadaraq, onu ölkədəki ən ağır həbsxana şəraitindən birində təqsirli bilib.

Dövlət sirlərini Britaniya kəşfiyyatına ötürən keçmiş rusiyalı ikili agent Sergey Skripal və qızı Yuliya 2018-ci ilin martında İngiltərənin Solsberi şəhərində ticarət mərkəzinin qarşısındakı skamyada huşsuz vəziyyətdə tapılıb. İkili ağır vəziyyətdə xəstəxanaya yerləşdirilib və Britaniya rəsmiləri onların 1970-1980-ci illərdə sovet hərbçiləri tərəfindən hazırlanmış əsəbləri qıcıqlandıran “Noviçok”  ilə zəhərləndiklərini bildiriblər. Rusiya zəhərlənmədə hər hansı əli olduğunu inkar edib.

Rusiyada insan haqları pozuntularını işıqlandıran jurnalist Anna Politkovskaya 2006-cı il oktyabrın 7-də supermarketdən evə qayıtdıqdan sonra Moskvadakı mənzilinin qarşısında güllələnib . İki uşaq anası olan 48 yaşlı Politkovskayanın öldürülməsi Qərbdə böyük əks-səda doğurdu və Rusiyada işləyən müxbirlər üçün təhlükələri önə çəkdi.

Rusiyalı müxalifət fəalı Vladimir Kara-Murza 2015 və 2017-ci illərdə onu zəhərləmək cəhdlərinin edildiyinə inandığını bildirib. İngilis mətbuatının gördüyü tibbi hesabatlara görə, daha sonra bir Alman laboratoriyası Murzada yüksək miqdarda civə, mis, manqan və sink tapdı. Moskva hər hansı əlaqəni təkzib edib.

Keçmiş KQB agenti və Putinin rəqibi Aleksandr Litvinenko 2006-cı ildə 43 yaşında Londonun “Millenium” otelində nadir və güclü radioaktiv izotop olan polonium-210 ilə qarışdırılmış yaşıl çay içdikdən sonra dünyasını dəyişib. Britaniya araşdırması 2016-cı ildə Putinin qətlə razılıq verdiyi qənaətinə gəlib. Kreml insidentlə bağlı hər hansı əlaqəni təkzib edib.

Böyük Britaniya hakimi tərəfindən aparılan araşdırma nəticəsində məlum olub ki, qətli keçmiş agentin KQB dövründəki cangüdəni Andrey Luqovoy və digər Rusiya vətəndaşı Dmitri Kovtun, ehtimal ki, Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidmətinin (FSB) idarə etdiyi əməliyyat çərçivəsində həyata keçirib.

44 yaşlı Alexander Perepilichnyy 2012-ci ilin noyabrında Londonun kənarındakı qapalı icmada lüks evinin yaxınlığında ölü tapıldı. Aleksandr Perepiliçnıy 2009-cu ildə Rusiyada çirkli pulların yuyulması sistemi ilə bağlı İsveçrə təhqiqatına yardım etdikdən sonra Böyük Britaniyaya sığınıb. Onun qəfil ölümü onun öldürülmüş ola biləcəyi ehtimalını artırdı.

Britaniya polisi onun nadir zəhərlə öldürülmüş ola biləcəyinə dair şübhələrə baxmayaraq, qətl ehtimalını istisna edib. İstintaq ibtidai iclasında məlum olub ki, onun mədəsində sarı yasəmən bitkisindən nadir və ölümcül zəhərin izləri aşkarlanıb. Perepiliçnində rusların məşhur yeməyi olan turşəng olan böyük şorba var idi. Rusiya hər hansı əlaqəni təkzib edib.

 Ukrayna müxalifətinin lideri olan Viktor Yuşşenko 2004-cü ildə prezident seçkiləri kampaniyası zamanı Moskvayönlü baş nazir Viktor Yanukoviçlə qərbyönlü namizədliyini irəli sürərkən zəhərlənmişdi. Yuşşenko deyib ki, o, Ukrayna kəşfiyyat idarəsinin rəsmiləri ilə Kiyevdən kənarda nahar edərkən zəhərlənib. Rusiya bununla heç bir əlaqəsi olmadığını bildirib.

Onun bədənində normal mövcud olandan 1000 dəfə çox dioksin olduğu aşkar edilmişdir. Zəhərlənmədən onun üzü və bədəni eybəcərləşib, daha sonra onlarla əməliyyat olunub. O, Ukrayna Ali Məhkəməsinin “narıncı inqilab” adlandırılan küçə etirazları zamanı Viktor Yanukoviçin qalib elan edilməsinin nəticələrini rədd etməsindən sonra təkrar seçkilərdə prezident seçilib.

Medianews.az