Orqanizm üçün çox mühüm yeri olan vitamin çatışmazlığı bir çox xəstəliklərə səbəb olur. Fiziki və ruhi sağlamlığı qorumaq üçün vitaminləri düzgün və uyğun miqdarda qəbul etmək vacibdir. Bədənin bütün orqan və sistemlərinə təsir edən vitaminlərin qeyri-kafi qəbulu müxtəlif simptomlara səbəb olur.
Medianews.az bildirir ki, adətən təbii qəbul edilə bilən vitamin əlavələri üçün mütəxəssis həkimə müraciət edilməlidir.
Bədənin ümumi funksiyalarının fəaliyyətində bəzi problemlər yarandıqda səbəb daha çox vitamin çatışmazlığıdır. Balanslaşdırılmış qidalanma və sağlam qida istehlakı vitamin çatışmazlığının qarşısını almaq üçün çox vacibdir. Vitaminlər immuniteti gücləndirmək, xəstəliklərdən qorunmaq və daha güclü hiss etmək üçün bədənin ən vacib ehtiyacıdır. Vücudunuzda vitamin çatışmazlığı səbəbiylə inkişaf edən əlamətlərə diqqət yetirmək və bu çatışmazlığı dərhal aradan qaldırmaq vacibdir. Vitaminlər bədənimizin ehtiyac duyduğu və sağlamlığımıza əhəmiyyətli dərəcədə təsir edən üzvi komponentlərdir. Xüsusilə təbii qida qaynaqlarında olan, hüceyrələrin bərpasına və enerji istehsalına kömək edən vitaminlər olmadıqda bir çox xəstəlik baş verir.
Vitamin çatışmazlığının əlamətləri hansılardır? Bədənimizdə A, B2, B12, C, E, K vitaminlərinin çatışmazlığında nələr müşahidə olunur?
Vitamin çatışmazlığı orqanizmdə bir çox funksiyaların fəaliyyətində problemlər yaradır. Dırnaqlara, dəriyə və gözlərə təsiri çox yüksəkdir. Görmə ilə bağlı problemlər və qırıq dırnaq şəklində simptomlar vitamin çatışmazlığının səbəblərindəndir. Vitamin çatışmazlığı yaşamamaq üçün balanslı qidalanma təmin edilməli, tərəvəz və meyvələrə bir pəhriz önəm verilməlidir.
Vitamin A çatışmazlığında görülən xəstəliklər:
- Görmə pozğunluqları baş verir.
- Quru dəri, saç və dırnaqların qırılması baş verir.
- İnfeksiyalara qarşı müqavimət azalır və yorğunluq yaranır.
- Dodaqlarda yaralar və dildə qızartılar yaranır.
- A vitamini qaraciyərdə saxlandığı üçün qeyri-kafi qəbul olunduqda əvvəlcə qaraciyərdəki anbarlar azalır, sonra isə qanda miqdarı azalır.
- Görmə problemləri tez-tez baş verir. Gecə korluğu, gözün parlaqlığını itirərək həddindən artıq quruması, göz yaşının kifayət qədər ifraz olunmaması bu problemlərdəndir.
Bundan əlavə, A vitamini də immunitet sistemində rol oynadığı üçün onun çatışmazlığı yorğunluğa səbəb ola bilər və infeksiya riskini artıra bilər. Uzun müddət A vitamini çatışmazlığı bədəndə geri dönməz sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər.
Tərkibində A vitamini olan qidalar:
2 növ A vitamini olduğundan, A vitamini mənbələrini 2 kateqoriyaya bölmək olar:
Əvvəlcədən hazırlanmış A vitamini qaraciyər, kral skumbriyası, cod qaraciyər yağı, qızılbalıq, toyuq qaraciyəri, kərə yağı, yumurta sarısı, yağlı süd, pendir, qaymaq, böyrək, halibut və balıq yağı kimi heyvan qidalarından gəlir.
Provitamin A balqabaq, brokoli, yerkökü, ispanaq, kələm, göyərti, qırmızı bibər, kələm, cəfəri, Brüssel kələmi, şirin kartof, portağal və tünd yaşıl yarpaqlı tərəvəzlər kimi sarı meyvələrdə boldur.
Gündə 5 porsiya tərəvəz və meyvə yemək kifayət qədər A vitamini almağa kömək edir. Lazım olduğundan artıq qəbul edilərsə qaraciyərin böyüməsi, dəridə soyulma, sinir sistemində pozğunluqlar, ovuc içi və ayaq altlarında rəng dəyişikliyi, ürək bulanması kimi nəticələr görülə bilər.
Absorbsiyanı artırmaq üçün:
A vitamini yağda həll olunan bir vitamin olduğundan, yağ vasitəsilə daşındığından, pəhrizdəki yağın miqdarı udma üçün son dərəcə vacibdir. Yağların həzm edilməsi üçün mədəaltı vəzi fermentlərində və mədəaltı vəzidən ifraz olunan öd turşusunda problem yoxdursa, qida ilə alınan A vitamininin sorulma sürəti 80-90%-ə çatır. Bununla belə, sink və E vitamini çatışmazlığı A vitamini mübadiləsini poza bilər, çünki bu iki qida A vitamininin udulmasında, daşınmasında və hərəkətində mühüm rol oynayır.
Medianews.az