Media
Aviasiya tarixi maraqlı və qanlı hadisələrlə dolu olsa da, bəzi möcüzələr eşidənləri heyrətə gətirir. Stüardessa Vesna Vuloviçin hekayəsi də onlardan biridir. Stüardessa olmasına mane ola biləcək sağlamlıq problemi sayəsində dəhşətli qəzadan xilas olan gənc qadın, yaşamaq hekayəsi ilə də rekord sahibi olub.
Milli.Az lent.az-a istinadən xəbər verir ki, o, bütün həyatı boyu səyahət etməyi sevdi, musiqiyə həvəsli idi. Bütün bunlar onu ağlasığmaz bir hadisənin baş qəhrəmanına çevirəcəkdi. 3 yanvar 1950-ci ildə Belqradda anadan olan Vesna Vuloviçin həyatı dil təhsili üçün getdiyi Londonda tamamilə dəyişdi. Londona aşiq olan qadın, stüardessa rəfiqəsi ilə doğma şəhərinə qayıdanda tanış olub. Dostunun peşəsi ilə bağlı çox həyəcanlı olan Vuloviç qərarını vermişdi. Stüardessa rəfiqəsinin Londona getdiyini eşidəndə qadın “Niyə stüardessa olmamalıyam? Ona görə də ayda bir dəfə Londona gedə bilərəm”, deyə fikirləşdi. Vesna Vuloviçin başına gələnlər sizi “belə ola bilməz” deməyə vadar edəcək.
Vuloviç stüardessa olmağa qərar verdikdən sonra 1971-ci ildə Yuqoslaviyanın milli aviaşirkəti JAT-a müraciət etdi və tezliklə orada stüardessa kimi işləməyə başladı. Vuloviçin JAT müsahibələrinə gedəndə əvvəlcə çox da ümidli olmayıb. O, təzyiqi aşağı olduğu üçün tibbi müayinədən keçmə ehtimalının aşağı olduğunu düşündü. İçki içərək təzyiqini yüksəltməyə çalışdı. Tibbi müayinədən əvvəl bir neçə fincan kofe içdi. Bu, onun işə götürülməsinə kömək etdi.
Qısa müddətdə peşəsinə həvəs göstərən Vuloviç işini görərkən getdiyi şəhərləri, xüsusən də Londonu yaxından tanımağa çalışırdı. Hər şey yolunda ikən gənc qadını bütün dünyaya tanıdacaq dəhşətli qəza 1972-ci il yanvarın 26-da baş verdi.
JAT Hava Yollarına məxsus “McDonnell Douglas DC-9” tipli təyyarə 367 reysini yerinə yetirməyə hazırlaşırdı. İsveçin paytaxtı Stokholmdan havaya qalxacaq təyyarə Danimarkanın paytaxtı Kopenhagenə, oradan Yuqoslaviya sərhədləri daxilində olan Xorvatiyanın paytaxtı Zaqrebə, oradan da Serbiyanın paytaxtı Belqrada uçacaqdı. İsveçdə ekipaj dəyişikliyi zamanı uçuş heyətinə daxil olan Vuloviç, adının oxşarlığına görə təyin edilməməsi lazım olan bir təyyarədə uçuşda yer aldı. Buna səbəb isə onun Danimarkanın paytaxtını görmək istəməsi olub.
Stokholm-Kopenhagen uçuşunu uğurla başa vuran təyyarə 26 yanvar 1972-ci ildə havaya qalxdıqdan az sonra radar ekranlarından itib. Havaya qalxdıqdan təxminən 45 dəqiqə sonra böyük partlayış nəticəsində qəzaya uğrayan təyyarə Çexoslovakiyanın Srbska Kamenice kəndi yaxınlığında qəzaya uğrayıb.
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Yuqoslaviyanı hədəf alan terror aktları törətdiyi bilinən ultra-millətçi Ustaşa qruplaşmasının təyyarəyə yerləşdirdiyi bomba partladı və Vuloviç 28 sərnişin arasında qəzadan sağ xilas ola bilən yeganə şəxs oldu.
Az sonra qəzanın təfərrüatları ortaya çıxanda bütün dünya şoka düşüb. Partlayış zamanı təyyarənin arxa hissəsində olan Vuloviç, servis xidməti üçün istifadə edilən təkər arabası sayəsində təyyarənin kəsilmiş quyruq hissələrindən yapışaraq, təxminən 10 kilometr yüksəklikdən paraşütsüz yerə yıxılıb. O, ağaclar və qar örtüyü sayəsində sağ qalmağı bacarıb. Bu hadisə həm də Vuloviçə ən yüksək paraşütlə düşmə rekordunu vurmağa və aviasiya tarixinə düşməyə imkan verdi.
Vuloviç 27 gün komada olub, bədənində demək olar ki, bütün sümüklər, o cümlədən kəllə sınığı, üç fəqərə sınığı və iki ayağın sınığı olub. Gənc qadın belini hiss edə bilməyib. Həkimlər Vuloviçin sağ qalmasını möcüzə hesab ediblər. Müayinələrdə Vuloviçin aşağı təzyiqi səbəbi ilə sağ qaldığı müəyyən olundu. Yəni, az qala stüardessa olmasına mane olan aşağı təzyiq onun sağ qalmasını təmin edib.
Uzun müalicə kursundan sonra yenidən ayağa qalxacaq qədər sağalmış Vuloviç qəza ilə bağlı heç nə xatırlamadığını bildirib. Sağaldıqdan sonra bir müddət JAT Hava Yollarında işləməyə davam edən Vuloviç, yenidən uçuşa başlamaq üçün hava yolu səlahiyyətliləri ilə danışdı, lakin bu tələb rədd edildi və gənc qadın aviaşirkətin mərkəzində stolüstü işləyərək karyerasına davam etdi.
Vesnanın bütün baş verənlərə rəğmən sağ qalması onu Yuqoslaviya qəhrəmanına çevirdi. “Soyuq müharibə qəhrəmanı” kimi tanınmağa başlayan gənc qadının şöhrəti Sovet İttifaqına və digər Varşava Müqaviləsi ölkələrinə də sirayət edib. Qəzadan sonra Vuloviç Yuqoslaviya prezidenti Yosip Titodan nişan alıb və serb xalq müğənnisi Miroslav İliç Vuloviç üçün “Vesna stjuardesa” (Stüardessa Vesna) adlı mahnı yazdırıb. “Möcüzə qadın” hadisədən az sonra qəza yerinə çox yaxın olan Srbska Kamenice kəndinin fəxri vətəndaşı elan edilib.
Vesnanın adı Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb. Aviasiya dünyası indi bu rekordun yeni faciə ilə qırılmaması və Vesna adının dəyişdirilməməsi üçün təhlükəsizlik standartlarını daha da yüksəltmək üçün ümumi səy üzərində işləyir.
