Mütəxəssislər 2030-cu ilə qədər bir çox peşələrin populyarlaşacağını, bəzi peşələrin isə dünyadan silinəcəyini açıqlayıb. Budur gələcəyin peşələri və dünyadan silinəcək peşələr:
Medianews.az xəbər verir ki, İngiltərənin Oksford Universitetinin araşdırmasına görə, yaxın 10 il ərzində bir çox iş yerləri avtomatik olaraq əlçatan olacaq.
Süni intellektdən həyatımızın bütün sahələrində tez-tez istifadə edirik. Həyatımızın mühüm bir hissəsinə çevrilən süni intellekt texnologiyası günü-gündən inkişaf edir və funksional həllər təklif edir. Xüsusilə infrastrukturlarını ən son texnologiya ilə təchiz edən böyük şirkətlər, süni intellekt sahəsindəki inkişafları böyük həvəslə izləyir və bu sahəyə çox yaxşı sərmayələr qoyurlar. Bu onu göstərir ki, yaxın illərdə süni intellekt üzərində işləyəcək insanlara böyük ehtiyac olacaq.
Bankçılıqdan səhiyyə sektoruna, tekstildən tikinti sektoruna qədər hər sahədə aktiv olan süni intellekt üzərində işləmək istəyirsinizsə, riyaziyyat, proqram təminatı, böyük verilənlər texnologiyası və alqoritmləri yaxşı bilməniz lazımdır.
ROBOT MÜHƏNDİSİLİYİ
Elmi fantastika filmlərində izlədiyimiz robot texnologiyası indi bir çox ölçülərdə reallığa çevrilib. Çox daha çox inkişaf potensialına malik robot texnologiyası bir çox sektorda aktiv şəkildə istifadə olunur. Məsələn, istehsal xətlərinin başında robotları görmək artıq təəccüblü deyil. Əməliyyat zamanı istifadəyə verilən cərrahi yardım robotları səhiyyə sektorunda fərq yaradır.
Robototexnika Mühəndisi müvafiq proqram təminatını hazırlayaraq robotlar üçün tapşırıqları müəyyənləşdirir və bu tapşırıqların necə yerinə yetirilməsinə dair lazımi əmrləri və koordinasiyanı təşkil edir. Robot mühəndisi olmaq üçün siz riyaziyyat və elm sahələrində bacarıqlı olmalı, həmçinin proqram təminatı, kompüterlər və alqoritmlər sahəsində özünüzü təkmilləşdirməlisiniz.
KİBER TƏHLÜKƏSİZLİK EKSPERTİZASI
Texnologiya dedikdə ağlıma gələn ilk suallardan biri də “Mən rəqəmsal platformalarda nə dərəcədə təhlükəsizəm?” sualıdır. Haker hücumları, saytın sındırılması bir çox insanın və ya qurumun başına gələ bilər və korporativ məlumatlar sıza bilər. Bu vəziyyət kiberşəbəkələrin ən son və ən müasir texnoloji avadanlıq və təhlükəsizlik şəbəkələri ilə qorunmasını zəruri edir.
Bu gün fiziki şəxslərin, şirkətlərin və ya dövlət qurumlarının bir çox mühüm və özəl məlumatları virtual mühitdə saxlanılır. Bu məlumatların saxlandığı ərazilərə mümkün hücum halında ciddi problemlər yarana bilər. Bu nöqtədə işə düşən kibertəhlükəsizlik internet hücumlarına qarşı qoruyucu qalxan rolunu oynayır.
Texnologiyanın gündən-günə irəlilədiyini və hakerlərin təhlükəsizlik sistemlərindən yan keçmək üçün yeni yollar inkişaf etdirdiyini nəzərə alsaq, kibertəhlükəsizlik ekspertizası gələcəkdə dəyər verilən peşələr arasında olacağını söyləyə bilərik.
Əgər siz oyun sənayesini yaxından izləyən və oyun oynayan birisinizsə, beş il kimi qısa müddət ərzində belə nə qədər ciddi irəliləyiş əldə olunduğunu asanlıqla müşahidə edə bilərsiniz. Texnologiyanın günü-gündən inkişaf etdiyi və internetə sərf olunan vaxtın uzandığı bu günlərdə oyun sənayesi çox sürətlə inkişaf edir. Oyunların infrastrukturları daim yenilənir və inkişaf etdirilərkən, effektlərdə və vizuallarda böyük təkmilləşdirmələr edilir.
Sənaye nə qədər genişlənirsə, bir o qədər yeni oyun tərtibatçılarına ehtiyac duyur. Maraq sahənizi bir peşəyə çevirmək istəyirsinizsə, proqramlaşdırma dillərini yaxşı bilmək, dizayn və effektlərdə inkişafa açıq olmaq sizin üçün fərq yarada bilər.
RƏQƏMSAL MARKETİNQ EKSPERTİ
Texnologiyanın inkişaf sürəti ilə rəqəmsal marketinq günü-gündən daha çox əhəmiyyət kəsb edir. Son bir ildə bütün dünyada yaşanan pandemiya prosesi rəqəmsal inkişafların nə kimi rahatlıqlar yarada biləcəyini bir daha göstərib. Bu dövrdə şirkətlər rəqəmsal dünyanın nə edə biləcəyini və öz rəqəmsal infrastrukturlarındakı çatışmazlıqları anlayaraq rəqəmsal inkişaflara diqqət yetirdilər.
Bir çox sektorların uzaqdan işləmə qaydasına keçdiyi, onlayn alış-verişin ən yüksək məlumat səviyyəsinə çatdığı və hətta sosiallaşma, təhsil və idman kimi fəaliyyətlərin rəqəmsal kanallar vasitəsilə həyata keçirilə biləcəyi bu gün rəqəmsal marketinq mütəxəssislərinə ehtiyac da artır.
Rəqəmsal marketinq mütəxəssisi olmaq üçün rəqəmsal tendensiyaları yaxından izləmək, sosial media platformalarına yaxşı hakim olmaq, SEO, Google Analytics-də özünü təkmilləşdirmək və rəqəmsal marketinq trendləri yaratmaq lazımdır.
SƏYAHƏT MƏSLƏHƏTÇİSİ
Bir vaxtlar yay tətilinizi bron etmək səyahət agentinin yanında dayanmaq, bir neçə broşura vərəqləmək və şən satış nümayəndəsinin hər şeyi böyük ölçülü kompüterdə bir araya gətirməsinə bənzəyirdi. İndi, istifadəsi asan müqayisəli veb saytların bolluğu ilə hər kəs öz tətilini təşkil edə bilər. Bir çox səyahət operatorları bunu fərq etdi və onlayn təkliflərinə diqqət yetirmək üçün filiallarını bağlayır.
Kontaktsız ödənişlər, Apple Pay və hətta Bitcoin kimi kriptovalyutaların əsas cəmiyyətdə önə çıxması ilə son bir neçə ildə nağdsız cəmiyyətin reallığı ilə bağlı müzakirələr artıb. Sonra bütün dünyada özünəxidmət kassaları və stansiyalar adi hala çevrilməyə başlayıb.
FAST-FOOD İŞÇİSİ
Daha az xərclə fəaliyyət göstərmək istəyən fast food şəbəkələrinin yaxın gələcəkdə tam avtomatlaşdırma sisteminə keçəcəyi gözlənilir. 2013-cü ildə aparılan araşdırmaya görə, fast food işçilərinin 81 faizi avtomatlaşdırmaya görə işini itirəcək. ABŞ-da yerləşən CaliBurger artıq süni intellektlə idarə olunan, burger çevirən mətbəx köməkçiləri ilə avtomatlaşdırılmış işçi qüvvəsini sınaqdan keçirməyə başlayıb.
Paketləri çatdırmaq üçün hələ də kuryerlərə ehtiyac olsa da, məktubları çatdıran ənənəvi poçt daşıyıcıları üçün işlər yaxşı görünmür. Bunun əsas səbəbi ondan ibarətdir ki, növbəti 20 il ərzində hesab-fakturalara və hesabatlara onlayn baxmaq və ödəmək, lazımsız məktubların poçt qutunuzdan e-poçt gələnlər qutunuza köçürülməsi və məktubların uzun müddət ölən sənətdən bəri əl ilə yazılmayacağıdır.
BANK İŞÇİSİ
Banklar tamamilə yox olmasa da, bir çox yerli filiallar yox olacaq. Bunun səbəbi onlayn və telefon bankçılığının rahatlığı və istifadəçi dostu olmasıdır ki, burada siz evinizin rahatlığında əməliyyat apara və hesabınızı rahatlıqla idarə edə bilərsiniz. İnsanlar hələ də maliyyə məsləhətçiləri və ekspertlərlə məsləhətləşməli olacaqlar, buna görə də banklar açıq qalacaq; lakin onların sayı çox az olacaq.
TEKSTİL İŞÇİSİ
Toxuculuq sənayesində işçilərin sayının azalması məhsula tələbatın olmaması ilə deyil, onların necə istehsal edildiyi ilə bağlıdır. Bir çox istehsal və istehsal işlərini yerinə yetirə bilən maşınlara görə indi tekstil işçiləri üçün daha az imkanlar var.
ÇAP OPERATORU
Artıq bir müddətdir ki, çap media sənayesinin gələcəyi ilə bağlı müzakirələr gedir, müxtəlif nəşrlər öz onlayn versiyalarına daha çox vaxt və məzmun ayırırlar. Bu o deməkdir ki, çap operatorları bizneslərində əhəmiyyətli azalma ilə üzləşə bilərlər.