Media
Araşdırmalar göstərir ki, daimi neqativ düşüncə xroniki stressə, artan narahatlıq və depressiyaya səbəb olur. Mənfi düşüncə sonrakı yaşlarda koqnitiv geriləmə və ALzheimer xəstəliyinə səbəb ola bilər.
Nevroloq Dr. davamlı mənfi düşüncələrin insanda vərdiş halına gələ biləcəyinə diqqət çəkən Meliha Aydın, “Həyatımızın bir çox sahəsində bəzən müsbət, bəzən də mənfi fikirlər ola bilir. Amma bəzi insanlar üçün mənfi düşüncələr bir vərdişdir və qopa bilmirlər. Müdaxilə edilmədiyi təqdirdə bu düşüncələr davam edir və bu da insanların beyninə həm struktur, həm də funksional olaraq mənfi təsirlər buraxır”.
Davamlı olaraq neqativ düşüncənin insanı narahatlıq və depressiyaya daha həssas hala gətirəcəyini ifadə edən Dr. Aydın sözlərini belə davam etdirib: “Həddindən artıq düşünmək zamanla fərqli psixoloji problemlərə yol aça bilər. Bir insanın beynində ən çox rast gəlinən demans növlərindən biri olan Alzheimer xəstəliyinə səbəb olan protein (tau və beta amiloid) yataqlarının sıxlığı artır. Beynimiz ümumiləşdirmə və kateqoriyalara ayırma qabiliyyəti ilə işləyir. Neqativ düşüncələrin beynimizdə təkrarlanması ilə ünsiyyət və qarşılıqlı əlaqə pozularaq qəbul olunmağa başlayır. İnsan adətən bu vəziyyətin fərqində olmur və bu düşüncə tərzinə davam edir. Çünki beynimiz düzgün olanı yox, öyrəşdiyi şeyi edir. Düşüncə dövriyyəsindən çıxmaq çətindir. Təkrarlanan bu mənfi düşüncələr yeni və sağlam perspektivlərin inkişafına imkan vermir”.
Davamlı Beyni mənfi düşüncələrlə deyil, müsbət düşüncələrlə qidalandırmanın insanı ruhən daha sağlam və xoşbəxt edəcəyini ifadə edən Dr. Aydın mənfi düşüncələrlə mübarizə yollarını 9 maddədə sadalayıb:
1- Diqqəti yayındıracaq müsbət fəaliyyətlər tapın. Bəzən bir şey haqqında düşünməmək onu daha çox düşünməyə vadar edə bilər. Bunu dayandırmaq üçün bədəninizi aktivləşdirin.
2- Təkrarlanan düşüncə dövrlərində ilişib qaldığınızı dərk edin. İndiki mənfi düşüncələrinizin artıq məhsuldar olmadığını qəbul edin. Diqqətinizi başqa yerə yönəldin.
3- Problemin həllinə diqqət yetirin və müsbət emosiyalar yaradın. Yaşadığınız problemlərdən narahat olmaq əvəzinə həll yollarına diqqət yetirməyə çalışın.
4-Lazım olduqda düşünməyi təxirə salın. Çox vaxt arzuolunmaz mənfi düşüncə haqqında düşünməyi gecikdirmək faydalıdır.
5- Mənfi düşüncələrə yeni baxış bucağı inkişaf etdirin. Perspektivinizi dəyişdirərək vəziyyətlərinizə nəzarət etdiyinizi qəbul edin.
6- Beyninizi müsbət düşünməyə daha meylli edin. Müsbət anlayışlarla nə qədər çox tanış olsanız, neqativdən uzaqlaşmaq bir o qədər asan olar.
7- Mənfi düşüncələrinizi müəyyənləşdirin, qorxularınızı qəbul edin. Bunu qəbul etməyi öyrənmək mənfi düşüncənin qarşısını almaq üçün uzun bir yol keçməyə imkan verir.
8- Koqnitiv təhriflərinizi tanıyın.
Mənfi düşüncələrinizin nə qədər obyektiv və nə dərəcədə real olduğunu soruşun. Onları təhlil etmək, tanımaq və təşkil etmək lazımdır.
9- İstirahət yollarını tapın. Diqqətinizi indiki anda yaşamağa yönəltməklə, dünənki hadisələrdən narahat olmaq və ya sabahkı iş qrafikindən narahat olmaq üçün vaxt itirməyin qarşısını ala bilərsiniz.
Medianews.az
