Ötən həftə Prezident İlham Əliyev ölkədə əhalinin sosial rifahının gücləndirilməsi məqsədilə yeni sərəncam və fərmanlar imzaladı. Bununla da bir sıra dövlət qurumu və özəl sektorda çalışan şəxslərin əmək haqları, həmçinin, sosial müavinətlər və təqaüdlər artırıldı.
Bu məsələ özü ilə birlikdə infilyasıyanı da gündəmə gətirir. Bəs artımlarla bərabər bahalaşma da müşahidə olunacaqmı?
Bununla bağlı iqtisadiyyatçı Asif İbrahimov Medianews.az-a verdiyi açıqlamasında bildirib ki, maaş və pensiya artımları bahalaşmaya təsir etmir, inflyasiyanın yaranması üçün müəyyən şərtlər var və hazırda isə həmin şərtlər mövcuddur. Ekspert bildirir ki, artım olmadığı təqdirdə belə bahalaşma müşahidə olunacaq:
“Ümumiyyətlə, bahalaşma prosesi məhsul və xidmətlərin ərsəyə gəlməsində yaranan xərclərin üzərinə əlavə edilən mənfəət səbəbindən meydana gəlir. Hazırda ölkədəki bir çox məhsullarda bahalaşma var. Hətta bəzi qiymətlərdə 100 faizə qədər artım var. İnfilyasiya xüsusilə qida məhsullarında müşahidə olunmaqdadır. Qida sənayesində həm daxili, həm də xarici faktorlar rol oynayır. Bir çox ərzaqlar ölkəmizə xaricdən idxal olunur. Bu sıraya yağ, taxıl və dənli bitkilər, qarabaşaq, şəkər çuğunduru kimi məhsullar daxildir. Özəlliklə, sadalanan ərzaqların qiymətində artım gözlənilir. Kənardan ölkəmizə gətirilən qida məhsullarının bahalaşmasında bir sıra xarici faktorlar rol oynayır. Bunlara qlobal istiləşmə, Ukrayna-Rusiya müharibəsi və digər səbəblər aiddir. Öz məhsullarımızda isə qiymət artımı daxili səbəblərlə bağlıdır. Həmin məhsulların istehsal prosesi zamanı istifadə olunan xammal və inqridiyentlərin əksərriyyəti də xarici ölkələrdən gətirildiyi üçün nəticədə ölkəmizdə istehsal olunan qida məhsullarının da bahalaşmasına gətirib çıxarır”.
İqtisadiyyatçı suni qiymət artımı məsələsinə də toxunub:
“Bəzi hallarda qida və qeyri-qida sahəsində süni qiymət artımı da meydana gəlir. Bunu hətta özümüz də müşahidə edirik. Bir sıra işbazlar görürlər ki, hər hansısa məhsula ciddi təlabat yaranıb, dərhal bu vəziyyətdən istifadə etməyə can atırlar. Lakin qiymət artımının əsas səbəbi istehsal zamanı zəruri olan xammalların qiymətində yaranan dəyişikliklərdir. Əgər bahalaşmanın qarşısını almaq istəyiriksə, ilk növbədə həmin məsələyə diqqət etməliyik”.
Aytac Şahin
Medianews.az