2023-cü ildə Rusiya, Hindistan və Avropa Kosmik Agentliyi Ayın iştirakı ilə kosmik missiyalara başlayacaq. Kəşfiyyat işləri ABŞ Milli Aeronavtika və Kosmik Tədqiqatlar İdarəsi (NASA) tərəfindən bu yaxınlarda təşkil edilən Artemida I proqramına uyğun olaraq aparılır.
İnsanları Aya, daha sonra isə Marsa aparmaq üçün nəzərdə tutulmuş SLS-Orion kosmik gəmisinin göyərtəsində olan Artemis I uzunmüddətli kosmos tədqiqatı layihəsinin ilk addımıdır.
Hindistan 2023-cü ilin iyununda Ayın səthini araşdırmaq üçün planlaşdırılan Chandrayaan 3 proqramını işə salmağı planlaşdırır. Hindistan ilk dəfə 2008-ci ildə Chandrayaan 1 ilə Aya çatıb.
Rusiya Ayın cənub qütbündən nümunələr toplamaq üçün planlaşdırdığı Luna 25 missiyasını 2023-cü ilin iyulunda işə salmağı hədəfləyir.
SpaceX yaponiyalı milyarder Yusaku Maezava və digər səkkiz sərnişini 2023-cü ilin sonunda Ay ətrafında DearMoon səyahətinə aparmağı planlaşdırır. Bu, 100 nəfəri daşıya bilən Starship vasitəsinin ilk missiyası olacaq.
NASA -nın Artemida II adlı növbəti Ay missiyası 2024-cü ildə başlayacaq. Bunun ardınca Aya ilk qadın və ilk qaradərili kişinin 2025 və ya 2026-cı ildə enməsi planlaşdırılan Artemida III adlı missiya olacaq.
Beləliklə, 1972-ci ildə NASA-nın son Apollon missiyalarından sonra insanlar ilk dəfə Ayda yeriyəcəklər. NASA bu missiya üçün Space X Starship avtomobilindən istifadə edəcəyini açıqlayıb.
Çin də 2035-ci ilə qədər Rusiya ilə Ayda ortaq baza yaratmağı planlaşdırdığını açıqlayıb, lakin vaxt qrafiki açıqlanmayıb.
NASA 2023-cü ilin yayında Günəş sistemindəki qədim planetin qalığı olduğu düşünülən 16 Psyche adlı asteroidi araşdırmaq üçün Psyche kosmik gəmisini buraxacaq.
22 Avropa ölkəsinin dəstəklədiyi Avropa Kosmik Agentliyi (ESA) 2023-cü ilin aprelində Yupiter Icy Moon Explorer (JUICE) kosmosa göndərməyi planlaşdırır.
Alət Yupiterin üç peyki olan Qanymede, Callistro və Europa’nın səthinin altında olduğu düşünülən su buzunda həyat əlamətlərini axtaracaq.
ESA gələn il Rusiyanın Ukraynanı işğal etməsinə etiraz olaraq Evklid kosmik teleskopunun orbitində Rusiya raketlərindən istifadə etməyəcək. Əvəzində SpaceX Falcon 9 raketindən istifadə ediləcək.
ESA, həmçinin Marsa bir rover göndərəcəyi ExoMars missiyasında Rusiya ilə əməkdaşlığı dayandırdı və buraxılışı 2028-ci ilə qədər təxirə saldı.
Çin 2023-cü ilin dekabrında uzaq ulduzların və qara dəliklərin xəritəsini çəkmək üçün aşağı Yer orbitinə Xuntian adlı teleskop yerləşdirməyi planlaşdırır.
Çin artıq Aya və Marsa zondlar endirib, kosmosda Tiangong adlı elmi tədqiqat stansiyası yaradıb.
Medianews.az