Bütün dünya bir müddətdir Ukraynada baş verən proseslərə kökləndiyi halda, bu dəfə Tayvandan gələn xəbərlər narahatlıq doğurdu.
Medianews.az xəbər verir ki, dünən ABŞ Konqresinin Nümayəndələr Palatasının sədri Nensi Pelosinin Tayvana səfəri ilə davam edən Çin – Tayvan gərginliyi daha da artıb .
Bu vəziyyət Tayvanı öz ərazisinin bir hissəsi kimi görən və Tayvanla rəsmi əlaqəni digər ölkələr tərəfindən “suverenliyin pozulması” kimi görən Çində reaksiyaya səbəb olub. İngilis Daily Mail-də çıxan xəbərə görə Pekin rəhbərliyi Pelosinin səfərindən sonra hərəkətə keçib, Pekin Tayvanın hava hücumundan müdafiə zonasına 21 döyüş təyyarəsi və J-20 təyyarəsi göndərib.
Çin mediası J-20 təyyarələrinin adanın ətrafında uçduğunu və Pekinə məxsus esmines və freqatın da Tayvan yaxınlığında olduğunu təsdiqləyib.
Tayvan Müdafiə Nazirliyi hərbi təlimin Tayvanın dəniz və hava məkanını mühasirəyə aldığını, eyni zamanda Çinin Birləşmiş Millətlər Təşkilatının tətbiq etdiyi qaydaları pozduğunu və ərazisinin istənilən pozulmasına müqavimət göstərəcəyini bildirib. Çin isə qarşıdakı günlərdə təhdidlərə baxmayaraq, Tayvan ərazisi də daxil olmaqla təlimlərin davam edəcəyini açıqlayıb.
Pelosi son dəfə 1997-ci ildə ABŞ Nümayəndələr Palatasının sədri Nyut Qinqriçin səfər etdiyi Tayvana səfər edən ABŞ-ın ən yüksək səviyyəli rəsmisi olsa da, Çin hərbi manevrlə kifayətlənməyib. Bernsin Çin Xarici İşlər Nazirliyinə çağırıldığı bildirilir.
Xie açıqlamasında Pelosini “təxribat və odla oynamaqda” günahlandırıb və əlavə edib ki, onun səfəri “ciddi” bir Çin prinsipini pozur. Pelosinin səfərinin “Tayvanın müstəqilliyi” separatçı qüvvələrə ciddi və yanlış siqnal olduğunu qeyd edən Xie, “nəticələri son dərəcə ciddidir. Çin heç vaxt boş oturmayacaq”-deyə bildirib.
Ağ Evdən Çinin reaksiyasının tonunu azaltmaq istəyən cavab gəlib. Rəsmilər dəfələrlə Pelosinin Tayvana getmək üçün müstəqil qərar verdiyini bildiriblər. Ağ Evin sözçüsü Con Kirbi deyib: “ABŞ yeni böhran yaratmaq istəmir. Biz Pekinin seçdiyi yolla getməyə hazırıq. Biz bu vəziyyətin böyüdülməsini istəmirik”.
O, ABŞ-ın “Tayvanın müstəqilliyini dəstəkləmədiyini” qeyd edərək, Bayden administrasiyasının keçən həftə dövlət katibi Xi Jinping ilə iki saatlıq görüş zamanı prezidentin özünə də daxil olmaqla, bunu dəfələrlə çatdırdığına diqqət çəkib.
Kirbi bildirib ki, Pekinin ABŞ-ın uzunmüddətli siyasətinə uyğun gələn bu səfəri hansısa böhrana çevirməsi və ya Tayvan boğazında hərbi fəallığı artırmaq üçün bəhanə kimi istifadə etməsi üçün heç bir səbəb yoxdur.
Digər tərəfdən, bütün bu təhdidlərin kölgəsi altında Taypeyə enən Pelosi ətrafında alınan sərt təhlükəsizlik tədbirləri də beynəlxalq mətbuatın gündəmində idi. Pelosinin Tayvandakı oteli ətrafında geniş təhlükəsizlik tədbirləri görüldüyü və silahlı qrupların gözlədilməsi diqqət çəkib.
Bütün bu inkişaflar yaşanarkən Çin Xalq Azadlıq Ordusu 4-7 avqust tarixləri arasında Tayvanı əhatə edən 6 bölgədə təlimlər və təlim fəaliyyətləri keçirəcəyini açıqlayıb. Təlimlərin avqustun 7-də Pekin vaxtı ilə saat 12:00-da başa çatacağı və təlimlərdə həqiqi güllələrdən istifadə ediləcəyi bildirilib. Təhlükəsizlik məqsədilə təlimlərin keçiriləcəyi ərazilərə gəmi və təyyarələrin daxil olmasının qadağan edildiyi açıqlanıb.
Onu da əlavə edək ki, Tayvana səfəri ilə Çin və ABŞ arasında böhrana səbəb olan ABŞ Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosi bu gün Tayvan lideri Tsai İnq-ven ilə də görüşüb. Görüş zamanı Tsay Pelosiyə verdiyi dəstəyə görə təşəkkür edib və Çinin hərbi təhdidləri qarşısında geri çəkilməyəcəklərini bildirib. Tayvanı hər zaman dəstəkləyəcəklərini qeyd edən Pelosi ABŞ-ın “Vahid Çin” siyasətinə hörmətlə yanaşdığını, lakin Tayvana dəstəyin hər zamankindən daha vacib olduğunu bildirib. Pelosi Tayvan parlamentindəki çıxışında Tayvanı “dünyanın ən azad cəmiyyətlərindən biri” kimi xarakterizə edib.
Leyla, Medianews.az