Media
Müsahibim SƏHNƏ teatrının bədii rəhbəri Xaqani Əliyevdir. Onun pyesləri əsasında İrəvan, Mingəçevir, Dərbənd, Naxşıvan və Şəki Dövlət teatrlarında tamaşalar hazırlanıb.
Bu yaxınlıarda yeni yaranmış və ilk addımlarından tamaşaçı marağı və sevgisi qazanmış SƏHNƏ teatrında onun “Molla Nəsrəddin 2022” pyesi əsasında hazırlanmış tamaşanın premyerası olacaq.
– Xaqani müəllim, niyə məhz Molla Nəsrəddin?
— Əvvalə onu deyim ki, Türk xalqları arasında Xoca, Hoca, Əfəndi, Əpəndi, bizdə isə Molla kimi məşhur olan Nəsrəddin irsinə dəfələrlə müraciətlər edilib, çoxlu sayda filmlər çəkilib, balet və tamaşalar hazırlanıb. Dünyanın müxtəlif ölkələrində (Azərbaycandan başqa) heykəlləri ucaldılıb, adına parklar salınıb, şərəfinə teatr, kino, rəsm, karikatura festifalları keçirilib və bu iş indi də davam etməkdədir.
Sualınıza cavab olaraq isə bildirim ki, Molla Nəsrəddin lətifələrində heyrətəamiz yığcamlıq və məntiq var. Dünyada onun kimi “əvvəl düşündürən sonra güldürən”, hər sözündə elm adamını belə heyrətə salan elmi, fəlsəfi məntiqi olan ikinci bir lətifə qəhrəmanı tapmaq çətindir.
Dədə Qorqud eposu və Koroğlu dastanı qədər Türk xalqlarının şərikli mədəni irs nümunəsi olan Molla Nəsrəddin lətifələrini dəyərləri ilə birlikdə qoruyub saxlamaqla gələcək nəsillərə ötürülməli olduğunun vacibliyini anlayaraq biz bu işə töhvə vermək istədik. Lətifələrin motivlərindən istifadə etməklə Molla Nəsrəddin irsinə müasir tamaşaçının gözü ilə baxmağa çalışdıq və “keçmişimizin müasir formada təqdimatına” nə dərəcədə nail olduğumuza onlar qiymət verəcəklər.
— Adətən teatr tamaşalarında keçmişdə məşhur olan, xalq tərəfindən sevilən tarixi bədii obrazlar bu günümüzə gətirilir və baş verən hadisələrin iştirakçısına çevrilirlər.
— Biz fərqli mövqe sərgilədik. Tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar İncəsənət Xadimi Oruc Qurbanov zaman və məkanı dəyişmədən, bəzən qəsdən qarışdıraraq bu günümüz üçün xarakterik olan obrazları Molla Nəsrəddinin dövrünə apardı və onların vasitəsi ilə o zaman baş verən hadisələrə müdaxilə etməklə “Molla Nəsrəddin bu gün necə ola bilərdi?” sualına cavab tapmağa çalışdı.
— Hamının təsəvvüründə yaratdığı özünəməxsus Molla Nəsriddin obrazı var. Sizin Molla Nəsrəddin onlardan nə ilə fərqlənir?
— Molla Nəsrəddin indiyə kimi hazırlanan tamaşalarda adətən ahıllıq dövrünü yaşayan, müdriklik zirvəsinə ucalmış nurani qoca kimi təsvir edilib. Qaynayıb-daşan, bəzən emosiyalarına hakim kəsilə bilməyən, istəklərinə tez nail olacağını düşünən bizim Nəsrəddin indiyə kimi təqdim edilmiş “düşündürərək güldürən” Molla Nəsrəddinlərdən cavanlığı və bir qədər də müasirliyi ilə fərqlənməklə indiki gəncliyi xatırladır.
— Tamaşadakı hadisələr haqqında bir qədər məlumat verə bilərsiniz?
— Keçmişlə bu günün sintezi olan tamaşa cavan Molla Nəsrəddinin evlənmə hekayəsindən bəhs edir. Qəfil peyda olan Əzrayıl Molla Nəsrəddini yuxudan oyadır, ondan edilən şikayətlərdən sonra “yuxarıların” qəti qərarı əsasında özü ilə o biri dünyaya aparmağa gəldiyini söyləyir. Düşdüyü çətin vəziyyətdən həmişə çıxış yolu tapmağı bacaran Molla Nəsrəddin “sevib evlənməmiş gəncin o biri dünyaya aparmağın çox böyük günah olduğuna” Əzrayılı inandırır və evlənmək üçün ondan üç gün möhlət alır.
Molla Nəsrəddinın baməzə adam olduğunu görən Əzrayıl onunla dostlaşır və sevgisinə qovuşmaq üçün Nəsrəddinə əngəllər yaradan kənd camaatı ilə mübarizəyə başlayırlar. Toy gecəsi çox maraqlı bir hadisə baş verir. Molla Nəsrəddin və Əzrayıl “sadə kənd camaatının” fərasətinə heyran qalır və aldanıldıqlarını başa düşürlər. Şən musiqilər və kütləvi rəqslərlə bol olan tamaşada maraqlı və gülməli hadisələr də bundan sonra başlayır.
— Məndə maraqlı suallar yarandı.
— O sualları təxmin edirəm. “Düşündürərək güldürən” söz ustadı Molla Nəsrəddin “ ölüm mələyi” ilə necə dost oldu? Toy gecəsi nə baş verdi? Toyun səhəri Molla Nəsrəddin evlənməyinə niyə peşman oldu? Sevdiyi qızı toydan kim qaçırıb, gizlətdi? Onlar qovuşdularmı? Molla Nəsrəddin Əzrayıldan əbədi yaşamaq icazəsini necə aldı?
Bu suallara cavab almaq istəyirsinizsə 23 iyun saat 19.00 da Mahnı Teatrına gəlin. Vaxtını xoş keçirmək istəyənlərin hamısı gəlsin. Məakanı və vaxtı bilənlər bilməyənlərə desinlər. Gözləyirik!
Medianews.az
