Türkmənistanda 70-ci illərdə sovetlər tərəfindən qazıntılar zamanı üzə çıxarılan və 50 ilə yaxındır yanan Darvaza qaz krateri üçün səlahiyyətlilər hərəkətə keçib.
Medianews.az xəbər verir ki, “Cəhənnəm qapısı” kimi tanınan krater ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olmaqla yanaşı, təbii qaz itkisinə də səbəb olur, ətrafındakı yaşayış sahələrinə ziyan vurur.
Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının prezidenti Odil Renaud-Basso kraterdə təbii qaz sızmasının dayandırılmasına kömək etməyə hazır olduqlarını bildirib. Türkmənistanda 50 ilə yaxındır yanan Darvaza qaz krateri təbii qaz itkisinə və ətraf mühitin çirklənməsinə səbəb olduğu üçün bağlanacaq.
Odil Renaud-Basso
Paytaxt Aşqabadda keçirilən “Türkmənistanın nefti və təbii qazı” adlı beynəlxalq investisiya forumunda Darvaza qaz kraterinin bağlanması gündəmə gətirilib. Türkmənistan Təbii Qaz Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru Bayrammirat Pirniyazov forumda çıxışı zamanı bildirib ki, geoloji quruluş türkmən alimləri tərəfindən öyrənilib.
Pirniyazov bildirib ki, Dərvezə qaz krateri 50 ilə yaxındır yanır. Darvaza bölgəsində böyük miqdarda təbii qazın yandığını, bunun da ətraf mühitə zərər verdiyini və buna görə də bağlanacağını qeyd edən Pirniyazov, “Türkmən alimləri çuxura maili quyu açılmasını təklif etdilər. Qazın buradan çıxarılması nəzərdə tutulur. bu quyu, atmosferə nəzarətsiz qaz emissiyalarını azaltmaq və sızma axınına nəzarət etmək üçün imkan verəcək”, – deyə bildirib.
Forumda Darvaza qaz kraterinin bağlanması üçün xaricdən gələn təkliflərin də dəyərləndirildiyi bildirilib. Müvafiq olaraq, Belarus və Sloveniya alimləri layihənin həyata keçirilməsində Türkmənistana bu layihədə iştirak etmək istədiklərini çatdırıblar. Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankının prezidenti Odile Renaud-Basso da atmosferə zərərli emissiyaların azaldılması və Darvaza bölgəsindəki kraterdə təbii qaz sızmasının dayandırılmasına kömək etmək üçün Türkmənistanla əməkdaşlığa hazır olduqlarını bəyan edib.
Türkmənistanda “Cəhənnəmin qapısı” kimi tanınan Darvaza qaz krateri paytaxt Aşqabaddan 270 kilometr aralıda, Ahal vilayətində və Qaraqum səhrasının mərkəzində yerləşir. Darvaza qaz krateri 1970-ci illərdə Sovet İttifaqı dövründə aparılan qazıntılar zamanı əmələ gəlib.
Torpağın çökməsi nəticəsində yaranan kraterdən çıxan qaz ətraf mühitə və yaşayış sahəsinə ziyan vurduğu üçün yandırılıb. Eni 60 metr, dərinliyi 20 metr olan krater 50 ilə yaxındır ki, içindən çıxan təbii qazdan yanır. Darvaza qaz kraterindən 5-7 kilometr aralıda biri su ilə dolu olan daha 2 krater var.
Turan Oruc
Medianews.az